Cúng đầy tháng là một nét văn hóa đẹp được lưu truyền lại qua nhiều hệ của người Việt Nam. Nghi lễ cúng đầy tháng cho bé trai sẽ có đôi chút khác biệt và ở từng miền cũng có những sự khác nhau. Nào hãy cũng chúng tôi xem qua bài viết này nhé!
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé trai
Ngày sinh của bé thường tính theo ngày Dương (lịch phương Tây) cả ngày Âm (lịch phương Đông). Tuy nhiên, lễ cúng đầy tháng cho bé trai sẽ được tính theo ngày Âm lịch.
Theo truyền thống, cúng mụ đầy tháng cho bé trai sẽ diễn được ra vào ngày sinh thứ 29 của bé. Dân gian dùng cách tính ngày để cúng đầy tháng là “gái lùi hai, trai lùi một”. Bên cạnh đó, lễ cúng đầy tháng sẽ được tiến hành vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.
Hiện nay, nhiều cha mẹ hiện đại lại chọn ngày Dương Lịch để tổ chức lễ cúng đầy tháng cho con. Cha mẹ thường lấy ngày sinh dương lịch của con mình làm mốc và đúng ngày đó tháng sau sẽ tổ chức lễ đầy tháng cho bé.
Cách cúng đầy tháng cho bé trai đơn giản
Cúng đầy tháng cho bé trai cần những món đồ gì? Cha mẹ cần chuẩn bị đồ cúng cho bé trai như sau:
Mâm cúng đầy tháng bé trai
Ngoài đồ cúng dành trên bàn thờ Phật, gia tiên, ông địa thì lễ vật cúng đầy tháng cho bé trai sẽ bao gồm:
- 1 con gà luộc.
- 3 tô chè lớn.
- 13 đĩa xôi.
- 12 chén chè nhỏ.
- Bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc, tôm hoặc cua luộc).
- Mâm ngũ quả, hoa tươi, nhang, đèn, trà, rượu, gạo, nước muối, 1 bộ đồ hình thế (ghi tên và ngày tháng năm sinh của bé, cúng xong sẽ đốt đi để giải hạn cho bé).
- 13 miếng trầu cánh phượng, 13 bộ váy áo đẹp, 13 đôi hài và 13 nén vàng. Trong đó miếng trầu, đĩa xôi, đôi hài, váy áo và nén vàng đều phải giống nhau. Tuy nhiên, 12 món kích thước giống nhau và 1 bộ có kích thước to hơn.
Lễ vật cúng 12 Bà Mụ
- Đồ vàng mã: Những đôi hài màu xanh, váy áo màu xanh, nén vàng màu xanh.
- Trầu cau: trầu têm cánh phượng, 12 miếng trầu cau bổ tư và 1 miếng to hơn với cau nguyên quả.
- Đồ chơi trẻ em làm bằng nhựa hoặc sành sứ.
- Động vật: cua, ốc, tôm để sống hay có thể hấp chín. Những động vật này sẽ có 12 con kích thước bằng nhau và có 1 con to hơn.
- Phẩm oản: Chia 12 phần cho đều nhau và một phần lớn hơn (hoặc nhiều hơn).
- Lễ mặn: Bao gồm xôi, cơm, canh, gà luộc, món ăn và rượu trắng.
- Kẹo bánh: Chia làm 12 phần và một phần to hơn (hoặc nhiều hơn).
- Hương hoa: Lọ hoa nhiều màu, hương, tiền vàng và nước trắng.
Lễ vật cúng Đức ông
Gồm những thánh sư, tổ sư và tiên sư có chức năng truyền dạy nghề nghiệp:
- 1 tô cháo lớn.
- 1 tô chè lớn.
- 1 con gà luộc tréo cánh.
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 miếng thịt quay, một đĩa trái cây (5 loại quả bất kỳ), trầu cau, rượu và đồ hàng mã (giấy tiền).
Cách sắp xếp mâm cúng đầy tháng bé trai
Khi sắp đặt đồ cúng đầy tháng bé trai đơn giản như trên, bạn cần chia ra 2 mâm. Một mâm trên cách mâm dưới không vượt quá 10 phân.
Trong đó, bàn nhỏ và thấp hơn để bày những lễ vật cúng kính Đức ông, còn bàn lớn cao hơn sẽ bày những lễ vật cúng 12 Bà Mụ. Cách đặt mâm cúng phải tuân theo nguyên tắc “Đông bình, Tây quả” tức phía Đông là vị trí để bình hoa và phía Tây là vị trí đặt lễ vật.
Nghi thức cúng đầy tháng cho con trai
Sau khi đã bày lễ xong, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén nhang, rồi bế trẻ ra trước án và khấn theo bài khấn cúng 12 bà Mụ.
Bài khấn cúng Mụ, tùy địa phương, vùng miền mà câu chữ có thể có dị bản, nhưng thường bắt đầu bằng việc kính cẩn xưng danh những Bà Mụ, thần phật; ngày tháng cúng; tên 2 vợ chồng và tên của bé là trung tâm của lễ cúng, đại chỉ nhà của gia đình; lý do cúng; bày tỏ lòng biết ơn công lao của những Bà Mụ và cuối cùng là lời cầu mong đến các bà độ trì phù hộ.
Bài cúng đầy tháng cho bé trai
Văn cúng đầy tháng cho bé trai sẽ diễn ra như sau:
Người cúng trịnh trọng khấn: “Hôm nay, cháu bé tròn đã 1 tháng tuổi, gia đình chúng con bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông về chứng giám nhận lễ, sau tiếp tục phù trợ cho cháu được mạnh tay, mạnh chân, mau lớn, ngoan, hiền, phù trợ cho gia đình an vui, hạnh phúc”.
Nghi thức đặt tên cho con trai
Sau khi thắp nhang khấn cúng lễ đầy tháng cho cháu xong sẽ đến nghi thức đặt tên. Người cúng sẽ khấn vái đến tổ tiên một tên họ đầy đủ cho bé mà cha mẹ và gia đình đã chọn trước, sau đó gieo 2 đồng tiền lên đĩa. Nếu một đồng úp, một đồng ngửa nghĩa là tên ba mẹ xin đặt cho con đã được tổ tiên chấp nhận. Nếu 2 đồng tiền đều úp hoặc đều ngửa có nghĩa tên của con chưa được tổ tiên chấp nhận, lúc này cha mẹ cúng cần gieo lại quẻ. Nếu sau 3 lần gieo quẻ đều bị thất bại thì cha mẹ sẽ phải chọn một cái tên khác cho bé.
Kết thúc lễ cúng, mọi người trong gia đình, họ hàng sẽ cùng nhau ăn uống và gửi nhiều lời chúc tốt đẹp, may mắn đồng thời sẽ lì xì cho bé để hoàn tất tiệc đầy tháng.
Ngoài ra, một số địa điểm còn có nghi thức khai hoa hay còn gọi là “bắt miếng”. Em bé sẽ được đặt ngay giữa bàn hoặc nằm bên trong nôi bên cạnh bàn cúng. Người cúng sẽ rót trà và thắp hương để xin phép bắt miếng bằng cách ẫm đứa trẻ trên một tay, tay kia cầm thêm một nhánh hoa quơ qua, quơ lại trên miệng bé đồng thời nói nhiều lời tốt đẹp như sau:
- Mở miệng ra cho có bông, có hoa.
- Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ.
- Mở miệng ra cho có bạc, có tiền.
- Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến.
Trên đây là các nghi thức cơ bản để làm lễ cúng đầy tháng cho bé trai nói chung và song bạn có thể tùy theo vùng miền mình đang sống hoặc điều kiện kinh tế, thời gian để chọn thủ tục cúng đầy tháng cho bé trai đơn giản hay cầu kỳ.
Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết khác tại đây:
